Bariera hydrolipidowa jest pierwszą warstwą, która chroni skórę przed czynnikami zewnętrznymi, takimi jak niekorzystne warunki atmosferyczne, zanieczyszczenia czy patogeny. Tworzy okluzję, zapobiegającą utracie wody przez naskórek. Jeśli ta warstwa nie jest uszkodzona, nasza skóra wygląda zdrowo oraz ma odpowiedni poziom nawilżenia.
Twoja skóra bywa ściągnięta, zaczerwieniona, przesuszona, pojawiają się na niej krosty czy inne zmiany zapalne? To może być oznaka uszkodzenia jej bariery hydrolipidowej. Na początek warto przypomnieć po krótce budowę naszej skóry, w skład której wchodzą trzy podstawowe warstwy:
- Naskórek, czyli najbardziej zewnętrzna warstwa skóry, chroniąca przed wnikaniem patogenów czy nadmierną utratą wody. Właśnie na powierzchni naskórka znajduje się płaszcz hydrolipidowy (bariera hydrolipidową) skóry.
- Skóra właściwa, czyli warstwa środkowa, w której znajdują się naczynia krwionośne oraz zakończenia nerwowe.
- Tkanka podskórna, położona najgłębiej, zbudowana głównie z komórek.
Płaszcz hydrolipidowy skóry
Wspomniany już płaszcz hydrolipidowy zbudowany jest z kolei z wody pochodzącej z gruczołów potowych oraz z lipidów, czyli sebum produkowanego przez gruczoły łojowe. Łój skórny jest mieszanką m.in.:
- wosków,
- glicerydów,
- cholesterolu i jego estru,
- wolnych kwasów tłuszczowych,
- innych substancji pochodzących z sebum.
Jakie funkcje pełni bariera hydrolipidowa skóry?
- Zapobiega przesuszeniu skóry.
- Utrzymuje odpowiedni poziom pH skóry.
- Wpływa na elastyczność i jędrność skóry.
- Chroni przed negatywnym wpływem czynników zewnętrznych, takich jak wirusy, bakterie, grzyby, zanieczyszczenia czy toksyny.
Uszkodzenie bariery hydrolipidowej skóry
Barierę hydrolipidową łatwo naruszyć, ponieważ każdego dnia zmaga się ona z wieloma szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi, takimi jak klimatyzacja, gorące lub zimne powietrze, promieniowanie UV czy zanieczyszczenia powietrza. Jednak najczęściej to my sami przyczyniamy się do jej zaburzenia. Na ogół jest to związane z nieprawidłową pielęgnacją skóry, np. zbyt intensywnym złuszczaniem lub stosowaniem produktów, które nie są odpowiednio dobrane do naszej cery. Leki dermatologiczne, np. na zmiany trądzikowe, także mogą źle wpływać na barierę hydrolipidową.
Jak odbudować barierę hydrolipidową skóry?
Jeśli czujemy, że płaszcz hydrolipidowy naszej skóry może być uszkodzony, musimy działać szybko, bo regeneracja naskórka jest zwykle procesem długotrwałym. Przede wszystkim trzeba dobrać kosmetyki, które wzmocnią warstwę okluzyjną, a tym samym zminimalizują ryzyko odparowania wody z naskórka. Składniki aktywne zawarte w produktach pielęgnacyjnych, które pomagają odbudować barierę hydrolipidową to m.in.:
- Nienasycone kwasy tłuszczowe, występujące przede wszystkim w olejach pochodzenia naturalnego, m.in.: konopnym, ze słodkich migdałów, lnianym, z ogórecznika czy awokado.
- Naturalny czynnik nawilżający (NMF) – najczęściej mocznik, kwas mlekowy, aminokwasy.
- Ceramidy (Ceramide EOP, Ceramide AP, Ceramide AP), czyli tzw. spoiwo łączące przerwy międzykomórkowe w strukturze naskórka.
- Skwalan (Squalane), którego poziom w naszym sebum spada już po 25. roku życia.
- Cholesterol i jego estry – bardzo bezpieczne substancje, zmniejszające także transepidermalną utratę wody.
- Kwas hialuronowy (Hyaluronic Acid), czyli składnik naturalnie występujący w naszej skórze, który wiążę wodę w naskórku.
- Niacynamid (Niacynamide), wzmacniający barierę hydrolipidową skóry.
Kiedy skóra jest podrażniona i nadmiernie przesuszona, należy zrezygnować z substancji złuszczających na bazie kwasów owocowych, takich jak kwas glikolowy, mlekowy, migdałowy czy salicylowy. Warto także odstawić kosmetyki z witaminą A, czyli retinolem, oraz do pielęgnacji na dzień włączyć preparaty z filtrem SPF 50+, skutecznie chroniące przed promieniowaniem UV.
Prawidłowa pielęgnacja to podstawa
- Czyszcząc skórę, należy unikać drażniących substancji myjących.
- Peelingi ziarniste warto zastąpić enzymatycznymi, ponieważ są delikatniejsze, a także unikać zbyt częstego tarcia skóry, np. płatkami kosmetycznymi.
- Do pielęgnacji skóry suchej wybierajmy kosmetyki o właściwościach odżywczych, zawierające wymienione powyżej substancje. Mogą to być preparaty pielęgnacyjne np. z cenionej serii GraceFull Cosmetics, o silnych właściwościach nawilżających, antyoksydacyjnych oraz przeciwstarzeniowych – przeciwzmarszczkowy, silnie antyoksydacyjny krem do twarzy (Global Anti-aging Face Cream), odmładzający krem do pielęgnacji szyi i dekoltu (Firming Neck & Décolleté Cream) oraz rozświetlająco-wygładzający krem pod oczy (Illuminating Eye Contour Cream).
- Jeśli dokuczliwe objawy nie ustępują, warto wybrać się do kosmetologa, który wykona odpowiednie zabiegi oraz pomoże dobrać pielęgnację domową.
- Przez cały rok, nawet w pochmurny dzień, należy stosować krem z filtrem SPF 30+ albo 50+.