Stres to odpowiedź organizmu na czynniki zewnętrzne, które prowadzą do zaburzenia równowagi psychicznej i fizycznej. Ponieważ to naturalna reakcja organizmu, może mieć pozytywny, motywujący wpływ. Krótkotrwały stres nie jest szkodliwy i nie musimy się jego obawiać, ale kiedy trwa dłużej i nie umiemy nad nim zapanować, powoduje poważne problemy zdrowotne.
Stres może być przyczyną chorób ogólnoustrojowych, problemów z sercem, układem krążenia albo układem pokarmowym, ale powoduje także pogorszenie kondycji skóry, czyli największego organu, pokrywającego całe ciało. Pełni on istotne funkcje, m.in. chroni narządy wewnętrzne przed czynnikami zewnętrznymi, bierze udział w produkowaniu melaniny (barwnika skóry i włosów) oraz witaminy D3, a także odpowiada za gospodarkę wodno-elektrolityczną. Ponadto bierze udział w procesie termoregulacji i jest ważnym narzędziem zmysłu, czyli czucia. Skóra też jako pierwsza odbiera nasze emocje dzięki receptorom, przekazującym sygnały zewnętrzne do mózgu. W stresującej sytuacji przede wszystkim nadmiernie się pocimy, bledniemy albo się czerwienimy, pojawia się „gęsia skórka”, zmienia się wyraz twarzy i widoczne stają się zmarszczki mimiczne. Przewlekły stres zdecydowanie wpływa na pogorszenie kondycji naszej skóry. Pierwsze objawy pojawiające się na skórze to:
- świąd i pieczenie,
- zaczerwienienie spowodowane rozszerzeniem naczyń krwionośnych,
- nadwrażliwość na szkodliwe czynniki zewnętrzne,
- odwodnienie, a w konsekwencji przesuszenie skóry,
- nadmierna produkcja sebum,
- zaostrzenie stanu zapalnego skóry.
Co to jest kortyzol?
Kortyzol (nazywany też hormonem stresu) to hormon kory nadnerczy, mający wpływ na metabolizm, ponieważ pod wpływem stresu podnosi poziom glukozy we krwi. W zależności od pory dnia może go być więcej (np. rano) lub mniej (np. wieczorem). Kiedy stres jest przewlekły, jego stężenie utrzymuje się na stałym wysokim poziomie, a to z kolei ma negatywny wpływ na cały organizm. Kortyzol działa przeciwzapalnie, co znacząco osłabia odporność całego organizmu, a skóra jest bardziej podatna na szkodliwe czynniki środowiskowe oraz zakażenia. Naruszenie bariery hydrolipidowej sprawia, że kondycja naszej skóry się pogarsza – jest pozbawiona blasku, mniej jędrna, nasilają się stany zapalne oraz pękają naczynka.
Wolne rodniki
Wysoki poziom kortyzolu przyczynia się również do produkowania większej ilości wolnych rodników, co przyczynia się do licznych problemów zdrowotnych. Niszczą one wiele struktur na bazie białka, cukrów i lipidów. Nasz organizm potrafi sobie z nimi poradzić w warunkach fizjologicznych, ale kiedy mamy do czynienia z ciągłym stresem i wciąż podwyższonym kortyzolem, wolnych rodników przybywa, a tym samym wewnętrzna równowaga zostaje zachwiana. W takim przypadku organizm nie radzi sobie z ich nadmiarem, co może mieć zły wpływ także na naszą skórę. Wolne rodniki uszkadzają włókna kolagenowe, przez co zahamowana jest synteza kolagenu. Niszczą też strukturę kwasu hialuronowego, powodując znaczne przesuszenie skóry. Ponadto skutkiem nasilonego działania wolnych rodników jest stres oksydacyjny, który przyczynia się do przyspieszenia procesów starzenia i negatywnych zmian na skórze – szybciej pojawiają się bruzdy i przebarwienia, okolice oczu są zasinione oraz przybywa zmarszczek. Skóra staje się szara, brakuje jej jędrności i nasilają się wykwity. Stres powoduje nasilenie objawów trądziku pospolitego, różowatego i innych dermatoz.
Problemy skórne
Trądzik to dermatoza, która dotyka zarówno kobiety, jak i mężczyzn w każdym wieku. Mogą ją wywoływać różne czynniki, ale jednym z podstawowych jest stres. Wówczas zwiększa się aktywność hormonów androgenowych, a tym samym pobudzona zostaje praca gruczołów łojowych, które starają się wyregulować poziom lipidów. W konsekwencji powoduje rogowacenie ich ujść, na powierzchni skóry pojawia się więcej sebum i ostatecznie dochodzi do powstawania wykwitów trądzikowych.
Długotrwały stres może również nasilić lub uaktywnić dolegliwości związane z trądzikiem różowatym. Na skórze pojawia się wówczas stan zapalny – z wykwitami bądź bez. Przyczyny trądziku różowatego nie są dokładnie sprecyzowane, ale wiadomo, że mogą go pobudzić zaburzenia na poziomie naczynioruchowym (czerwienie się w wyniku emocji lub innych bodźców zewnętrznych).
Negatywny wpływ stresu widoczny jest też u osób chorujących na atopowe zapalenie skóry, czyli przewlekłą, nawracającą dermatozę skórną, z silnym świądem i ogniskami zapalnymi. Stresujące sytuacje mogą wywoływać objawy tej choroby, albo zaostrzyć już istniejące zmiany. Tak samo jest w przypadku łuszczycy – choroby autoimmunologicznej. Może ona mieć różne postacie, najczęściej występuje w formie grudek ze zmianami zapalnymi.
Co może odstresować skórę?
Warto opracować najlepsze dla siebie techniki radzenia sobie ze stresem, szczególnie przewlekłym, a także stosować odpowiednią pielęgnację. Polecane kosmetyki o wyjątkowych właściwościach antyoksydacyjnych, nawilżających i anti-aging to seria marki GraceFull Cosmetics przeciwstarzeniowy, silnie antyoksydacyjny krem do twarzy (Global Anti-aging Face Cream), krem do pielęgnacji szyi i dekoltu o działaniu przeciwstarzeniowym (Firming Neck & Décolleté Cream) oraz rozświetlająco-wygładzający krem pod oczy (Illuminating Eye Contour Cream). Ważne są oczywiście zbilansowana dieta bogata w antyoksydanty czy unikanie zanieczyszczonego powietrza. Odstresować mogą również ciepła kąpiel na koniec dnia czy ulubiona aktywność fizyczna.